زاد راه حرم وصل نداریم مگر، به گدایی ز در میکده زادی طلبیم...

یا ایها الذین امنوا اتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد 

«ای آنان که ایمان آوردید بترسید خدا را و باید بنگرد هر کس چه چیز فرستاده است برای فردا و بترسد خدا را، که خدا آگاه است بدانچه می کنید. (حشر/18)

به راه افتادن، بر طریق محاسبه، بعد از عزم به جا کردن پیمان توبه، آغاز شود و عزم بر آن سه رکن دارد. رکن نخست آنکه: نعمت او را به گنهکاری خود مقایسه کنی و این کار دشوار آید، هر آن را که سه چیزش نباشد: نور حکمت- بدگمانی بر نفس- و تمییز بین نعمت و فتنه. 

رکن دوم: تمییز کردن باشد آنچه را برای حق است، از آنچه بر توست یا از توست، پس بدانی که گنهکاری، در برابر تو حجّتی باشد و فرمانبری، بر تو منّتی باشد. و حکم در برابر تو حجّت باشد، و آن تو را معذرت نباشد. 

رکن سوم: اینکه بدانی، هر طاعتی که تو را ازخود راضی کند، در برابر تو باشد و هر معصیتی که گویی برادرت را عار باشد، به سوی تو آید. ترازوی وقت خود را از دست مینداز. 

محاسبه را سه رکن است: جنایت از معاملت جدا کردن، و نعمت را با خدمت بر سختن، و نصیب خود از نصیب وی جل ذکره جدا کردن. حیلت شناختن رکن اول آن است که بدانی: هر کاری که دیو را در آن نصیب است جنایت است و هر معاملت که در آن جور است جنایت است و هر عمل که به خلاف سنّت است جنایت است. 

حیلت شناختن رکن میانه آن است که بدانی نعمتهای ناشناخته همه خصمان است و شناخته شکر ناکرده همه تاوان است و در معصیت به کار برده تخم زوال ایمان است. 

حیلت شناختن رکن سوم آن است که بدانی هر خدمت که به دو دنیا خواهی، آن بر توست و هر خدمت که بدان آخرت خواهی، تو را آن است و هر خدمت که بدان مولی خواهی، آن قیمت توست...